Van de week werd ik uitgedaagd op Facebook. Als ik door problemen met de blaas zo nodig azijn wilde pissen over dat beeld op de Hof in Amersfoort, figuurlijk wel te verstaan, de leeftijd voor relschoppen is helaas voorbij, of ik dan niet zelf als kunsten- of druktemaker met een tegenvoorstel wilde komen. Een welkome uitnodiging om de Nederlandse taal zin na zinsbegoocheling te plunderen! Zo kwam het bij mij over. Of ik maar liefst met een beter meer passend antwoord uit eigen koker op dat ‘kunstwerk’ wilde reageren. Veel slechter is ook niet bepaald makkelijk dat moet gezegd. Een goed doordacht concept voor een echt beeld. Een dat de geslagen gaten in het kunstgebit, de existentiële eenzaamheid en het gebrek aan perspectief, de machteloze leegte van de crisistijd moeiteloos zou overleven. Tja! Wat moest ik daar nu op antwoorden? Zou ik mij als een echo van een echte macho of gekunstelde hippie voor het laatste avondmaal laten uitdagen? Mijn niet geringe talenten op het beeldend en literair vlak nogmaals bewijzen! Hard maken dat het door met het tegenbewijs te komen het voor hier en nu op de Hof om een echte Amersfoortse kei van een kitscherige kermisattractie draait. Een haastig in elkaar geflanst speelobject voor rusteloze kunstkleuters! Hoe hoopvol ook de blijde boodschap klinkt van het gedicht erbij voor hen die eenzaam en depressief in de duisternis eigen aan dit jaargetij naar zelf het minste sprankje licht graaien als was het het keer op keer beloofde vaccin. Ben ik daar nu eigenlijk niet een tikje te oud en vooral te wijs voor? dat vroeg ik mij af.
In eerste instantie wilde ik het van mij laten afglijden. Loslaten zo als een meer dan een vrouwelijke vriendin mij voorhield. Waarom zou ik mij nog langer druk maken over moderne kunst? Ik voor wie het enige moderne in zijn bestaan is als Erasmushttps://nl.wikipedia.org/wiki/Desiderius_Erasmus_ in deze zotte tijd devoot en gedecideerd te leven. Al levert wat modern heet hier in de provincie vooral wangedrochten van en voor de provinciaaltjes op. Weggegooid geld dat beter naar de voedselbank had kunnen gaan. Ik hoef die kennelijke ‘kunstuitingen’ niet te zien. Al werpen zij hun smakeloze schaduwen in de openbare ruimte. Niemand dwingt mij! Het advies van de regering luidt toch juist nu blijf zoveel mogelijk thuis. Werk zo nodig onbetaald of onbetaalbaar vanuit je bed! Dat komt goed uit! Want al struikelend over de tegenspraak een wandelroute omarmen is met het regeringsbeleid in flagrante strijd. Het gemeentebeleid op het gebied van kunst volgend in deze tweederangs Hofstad komen we nooit van het virus en daarmee dit infectieuze beeld af.
En laten we eerlijk zijn als een goed christenmens alleen kritiek mag leveren op Rembrandthttps://nl.wikipedia.org/wiki/Rembrandt_van_Rijn of Picasso https://nl.wikipedia.org/wiki/Pablo_Picassoals hij of zij een beter schilder is dan zij. Alleen aanmerkingen mag maken op een beeldend werk als je beter hakt en meer hout snijdt dan bijvoorbeeld Henry Moore, de beroemde Engelse beeldhouwer, of Alberto Ciacometti
https://nl.wikipedia.org/wiki/Alberto_Giacometti dan kan beter iedereen in Amersfoort van de Berg tot Nieuwland en het van paling doorrookte Bunschoten, zo onchristelijk zwaar getroffen als toekomstige voorstad, zijn mond Pothofjedicht houden. Want ook lovende kritieken raken dan door gebrek aan diepgaande kennis en creatieve scheppingsdrang aan de zijde van de altijd in grote getale aanwezig ja-knikkers en pluimstrijkers kant nog wal.
Daarbij heeft iedereen tegenwoordig de mond vol over; vrijheid van meningsuiting. Iets waar mijn eerlijke kritiek zeker onder valt. Maar valt dit beeld daar dan ook niet onder? Is het hoe smakeloos ook geen symbool van de onaantastbare vrijheid van de kunstenaar. Bijkans als God de Heer zelf te scheppen al wat er in zijn bolle hoofd opkomt? Intuïtief te scheppen om het even. Staat een kunstenaar boven de vloek of banvloek daarover uitgesproken van zijn werk? Dat lijkt zonder veel en langer nadenken inderdaad zo! Een vervloekte onaantastbare vrijheid waar de middelmatige kunstenaar zich dan ook steevast op beroept.
Tot ik na lang en ampel overwegen op de gedachte kwam dat er een schemergebied bestaat tussen positieve en negatieve vrijheid.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Isaiah_BerlinSociaal niemandsland waar het fatsoen regeert.De negatieve vrijheid het geweten raakt. De vrije gewetensvolle keuze om dingen, ook al mogen ze, is er geen wet die het verbied noch samenzwering die het doorziet, ze toch na te laten. Een positieve zelfcensuur om te voorkomen dat de zaken eenzijdig op de spits worden gedreven. Laat ik een voorbeeld geven. We weten allemaal dat er in de jaren tussen 1940 en 1945 circa 6 miljoen Joden zijn vergast. De niet al te koosjere ontkenners daar gelaten! Laat ik controversieel als ik denk in grotere historische verbanden en lijnen daar nu eens niet alleen de Duitsers na 75 jaar de schuld van geven. Het valt ook te zien als de vooravond, het voorspel van de Europese eenwording . Het staat mij dan vrij als beeldend kunstenaar om een blik van het Zyklon B. het gebruikte gas, op een sokkel te plaatsen Schijnwerper erop en klaar is Kees. Op een dergelijke gemakzuchtige manier verhef ik door de gegenereerde aandacht het simpele werktuig tot in het gunstigste geval de nieuwe kunst van de keizer of kiezer tot meer dan wat het is. Een gruwelijk moordtuig.
Het zijn vooral de middelmatige en bohemiens die denken dat taboes doorbreken deel uitmaakt van het kunstenaarschap!
Ik heb mij heilig voorgenomen dit soort beeldhouwwerken of conceptual art niet te maken, want ik ga door dat te doen voorbij aan het leed van de nabestaanden. Ik ga ook geen Koran aan het kruis spijkeren. Ondanks de wonderlijk grote zeggingskracht als symbool van de eeuwige godsdienststrijd. Wat heilig is, zoveel lijden teweeg heeft gebracht, kan geen onderwerp zijn om ironisch te benaderen. Ik wil namelijk niet dat iemand mijn eigen verdriet uit mijn jeugd bijvoorbeeld ontkent of er de spot meedrijft. Een meer dan negatieve vrijheid die ik ze in handen geef door hun verdriet niet serieus te nemen of daar geen rekening mee te houden. Ik kan het creatief als ik ben allemaal moeiteloos verzinnen, maar ik zal ondanks dat de hoogste van alle vrijheden eerbiedigen; de vrijheid om hoe vrijgevochten ze ook lijken toch die dingen na te laten.
Want zonder dat facet helpt de vrijheid van meningsuiting zichzelf om zeep. Het concept vrijheid mag namelijk niet in tegenspraak zijn met andere vormen daarvan zonder zichzelf buiten spel te zetten. Het mooie van vrijheid is dat het flexibel is. Als voorrecht als privilege voor iedereen in gelijke mate geldt en iedereen van dat voorrecht in gelijke mate gebruik mag maken. Maar nogmaals vrijheid is geen individueel alleenrecht dat altijd 24 uur per dag in dezelfde mate geldt.
Nog even terug naar dit ‘tijdsbeeld’ op het vrije Marktplein. De Amersfoortse Hof. Droeve speelbal en kale weidegrond van de nietsontziende ondernemende horeca. Door verdieping uit de weg te gaan voelt dit beeld voor mij qua karakter als geen haar beter dan de zielenpoten die nepnieuws verspreiden. Al diegenen die de ernst ook van de kunst ontkennen. Zie ik geen verschil met types die eenzaam beroofd van het licht als autochtone asielzoekers alleen in hun eigen comfortzone verblijven. In hun eigen kunstmatige zeepbel in complottheorieën willen blijven geloven. Omdat geloven altijd makkelijker is dan de twijfels met redelijkheid te lijf te gaan. Geloven in eigen goedheid de verantwoordelijkheid voor de fouten altijd bij de andersdenkende, de criticus of een vreemde God legt.
Had ik dan werkelijk geen enkel idee voor een beeld op de Hof dat meer zou passen om de impact van de pandemie vorm te geven? Natuurlijk wel. Meerdere ideeën zelfs!
Hier één! Mijn eigen gedachten gingen uit naar een conceptueel beeld van een bronzen frame van een meer dan levensgroot leeg bed opgebouwd uit duizend zorgzame in elkaar gevlochten handen. Want dat is waar het om draait in deze tijd zo snel mogelijk alle ziektebedden leeg te krijgen en als Lazarus weer opgestaan deze tijd achter ons te laten. Hoe die verlichte kermisattractie daarbij helpt is mij een in al zijn ironie een raadsel
Ludo 28-01-2021